ماشین اتاق تعویض
ماشین اتاق تعویض چیست؟
همان‌طور که گفته شد، خودرویی که در تصادف بیش از ۵۰ درصد آسیب ببیند به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر تعمیر کابینش به‌صرفه نیست. فقط بحث هزینه‌ها نیست بلکه چنین خودرویی دیگر امنیت و کارایی قدیم را هم نخواهد داشت.
این نکته مهم را هم بدانید که ماشین اتاق تعویض فقط از نظر راننده‌ها و تعمیرکاران مردود و بی‌استفاده نیست بلکه قانون هم اجازه تعویض اتاق خودرو و استفاده از چنین وسیله‌ای را نمی‌دهد. اگر قرار باشد که چنین کاری انجام بدهید باید حتما با مراجع رسمی و قانونی ارتباط داشته باشید و مجوزهای لازم را دریافت کنید.
دلایل تعویض اتاق خودرو
خودروها به‌دلیل آسیبی که در تصادف و سوانح رانندگی به اتاقکشان وارد می‌شود، نیاز به تعویض بدنه پیدا می‌کنند. در واقع، زمانی که در تصادف قطعات داخلی بدنه آسیب می‌بینند، دیگر شاسی خارجی یعنی اطراف اتاق قابل‌استفاده نخواهد بود.
این نکته را هم یادتان باشد که برخی از خودروها دارای شاسی مستقل‌اند. بنابراین، ممکن است که در جریان حوادث، شاسی آنها آسیب ببیند اما اتاق مشکلی پیدا نکند. در نتیجه با آسیب‌دیدن خودرو، اتاق فقط در محل خود جابه‌جا یا کل شاسی روی اتاق دیگری سوار می‌شود. در این نوع از خودروها، تشخیص تعویضی‌بودن اتاق کمی دشوارتر از نمونه‌های دیگر است.
مراحل قانونی تعویض اتاق خودرو چیست؟
براساس ماده ۳۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، عوضکردن قطعات اصلی خودرو مجاز نیست. منظور از قطعات اصلی چیست؟ اتاقک خودرو، شاسی‌ها و موتور.
برای تعویض اتاق خودرو چه باید کرد؟ اگر مالک خودرویی قصد چنین کاری را داشته باشد، باید به دوایر شماره‌گذاری ادارات راهنمایی و رانندگی مراجعه و پس از دریافت مجوز تعویض برای فرایند عوضکردن اتاقک یا بخش‌های اصلی دیگر اقدام کند.
در نتیجه مراحل قانونی تعویض اتاق خودرو به شرح زیر است:
- مراجعه به دوایر شماره‌گذاری ادارات راهنمایی و رانندگی
- اقدام به دریافت مجوز تعویض اتاق
- بررسی وضعیت خودرو از سوی افسران کارشناس تصادفات
- تأیید کارشناسان برای تعویض اتاق
- صدور مجوز تعویض
- مراجعه مالک به اداره راهنمایی و رانندگی پس از تعویض اتاق
- بازدید نهایی راهنمایی و رانندگی از اتاق تعویض‌شده
- ثبت تعویض اتاق در سوابق خودرو
باید بدانید که تمام این مراحل به‌طور رایگان یا با هزینه‌ای اندک انجام می‌شود و مالک در این فرایند متحمل هزینه‌ای هنگفت نخواهد شد. هزینه تعویض اتاق خودرو از مسیر قانونی هزینه‌ای ندارد اما زمانی که می‌خواهید وارد عملیات تعویض شوید، بنا به میزان آسیب‌دیدگی خودرو و نوع وسیله‌تان هزینه مشخص می‌شود. هزینه تأمین اتاق و مونتاژکردن برای خودروهای مختلف متنوع است. این را در نظر بگیرید که در بیشتر مواقع، این هزینه فایده‌ای ندارد و کیفیت نتیجه نهایی چندان جالب از آب درنمی‌آید.
تعویض غیرقانونی اتاق خودرو
بسیاری از مالکان برای اینکه از افت قیمت شدید ماشین اتاق تعویض جلوگیری کنند، این موضوع را به راهنمایی و رانندگی اطلاع نمی‌دهند. آنها به‌طور غیرقانونی اقدام به تعویض اتاق خودرو می‌کنند و در هنگام فروش هم چیزی از این مسئله نمی‌گویند.
اگر مالک وسیله نقلیه اقدام به تعویض اتاق خودرو به شکل غیرقانونی کند، پلیس راهور وسیله را به ناجا گزارش خواهد کرد. بعد از بررسی‌هایی که صورت می‌گیرد، مالک باید از یک-چهارم هزینه‌ای که بابت تعمیرات پرداخته تا یک-هشتم جریمه شود.
بنابراین، اگر قرار است که خودرویی دست‌دوم بخرید، حتما باید به اتاقک آن دقت کنید. برخی از شواهد ناشی از تعویض اتاق خودرو کاملا مشهود هستند اما در برخی از موارد هم نیاز به وجود کارشناسی وجود دارد که بتواند متوجه عوض‌شدن و مونتاژ اتاق خودرو باشد. پس اگر قصد خرید دارید، حتما از کارشناسان خبره کمک بگیرید.
راهنمای تشخیص خودروی اتاق تعویض
یکی از دغدغه‌های بزرگی که افراد به هنگام خرید خودروی دست دوم دارند، این است که آیا با خودرویی روبه‌رو هستند که اتاقش تعویض شده است یا خیر. راه‌هایی برای شناخت و تشخیص ماشین اتاق تعویض وجود دارد. در ادامه به این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
بررسی اصالت خودرو
شماره شاسی روی بدنه خودرو را بررسی کنید؛ این راه خوبی برای تشخیص وضعیت اتاق خودروست. شماره بدنه یا شاسی که در کارخانه روی بدنه خودرو حک می‌شود با شماره‌ای که بعدا و پس از تعویض اتاق روی بدنه جای خوش می‌کند، کاملا متفاوت است.
در واقع، حک‌کردن این شماره به‌طور دستی اصلا ممکن نیست چون شماره شاسی حک‌شده از سوی کارخانه دارای چیدمان، اندازه و فونت مخصوصی است که امکان جعل‌کردن آن وجود ندارد.
هر خودرو بنا به مدلی که دارد، پلیت فلزی خاصی در آن موجود است که شماره شاسی رویش ثبت و حک می‌شود. این پلِیت برای بعضی از خودروها در ستون وسط حک می‌شود و برای بعضی دیگر سمت چپ داخلی کاپوت یا نقاط دیگر اتاق خودرو.
پس اگر بدانید که این شماره در کدام نقطه از هر خودرو حک می‌شود، تا حد زیادی می‌توانید متوجه شوید که با یک ماشین اتاق تعویض روبه‌رو هستید یا خیر. در بیشتر مواقع هم امکان این وجود ندارد که شماره شاسی به‌تمیزی همتای فابریک و اصلی‌اش از کار دربیاید. پس با بررسی این موضوع تا حد زیادی می‌توانید مُچ متقلبان را بگیرید.
نگاهی به شاسی و سطح پایین خودرو
اتاق ماشین روی شاسی و لاستیک اتاق نصب می‌شود. پس وضعیت شاسی، لاستیک‌های اتاق و پیچ‌هایی که در این نواحی به‌کار رفته‌اند هم به‌خوبی بررسی کنید. به پیچ‌های نصب اتاق خودرو نگاهی داشته باشید و ببینید که وضعیت طبیعی است؟ همه‌چیز تمیز و مرتب به نظر می‌رسد یا خیر؟
اگر شاسی خودرویی صدمه ببیند، خط‌‌وخش و خراش‌هایی در سراسر آن وجود خواهد داشت. اینجاست که نیاز به رنگ‌کردن شاسی برای پوشاندن عیب‌ها به وجود می‌آید. اما این رنگ ماجرا را لو می‌دهد و مشخص می‌کند که خودرویی که مقابلتان است، ماشین اتاق تعویض است.
زمانی که اتاق خودرو تعویض می‌شود، وضعیت لاستیک اتاق و پیچ‌ها نشان می‌دهند که با قطعاتی فابریک روبه‌رو نیستید. البته پوشاندن و عوضکردن پیچ‌های اتاق و سمباده‌زدن و رنگ‌کاری برای اینکه این بخش‌ها نو و سالم به نظر برسد، تا حد زیادی تشخیص ماشین اتاق تعویض را دشوار می‌کند.
بررسی اجزایی از خودرو
یکی دیگر از راه‌های تشخیص ماشین اتاق تعویض این است که بخش‌هایی از وسیله از جمله موارد زیر را بررسی کنید:
- دسته موتور
- گیربکس
- پلمپ‌های موتور
- زیر موتور
- لوله‌های وصل به موتور.
این بخش‌ها می‌توانند حکایت از تعویض اتاق و فابریک‌نبودن داشته باشند. پس برای بررسی وضعیت اتاق خودرو، حتما نگاهی به آنها داشته باشید.
بررسی رنگ خودرو
وضعیت رنگ خودرو هم می‌تواند گواهی بر عوض‌شدن اتاقش باشد. رنگی که روی بدنه خودروی تصادفی می‌نشیند، کاملا با رنگ اصلی متفاوت است. اتاق خودرو در کارخانه در حوض رنگ فرو می‌رود و سپس در کوره‌ای مخصوص پخته می‌شود. بعد هم رنگ در درجه حرارتی بالا خشک می‌شود. کیفیت رنگ کارخانه با رنگ دستی به‌هیچ‌وجه قابل‌مقایسه نیست.
نگاه به نوارهای دور درهای خودرو
خودرویی که واژگون شده و به‌شدت تصادف کرده، دیگر مانند سابق نمیشود. اثرات منفی تصادف و آسیب‌ها در بخش‌های مختلف خود را نشان می‌دهند. برای مثال، زیر نوارهای دور درهای خودرو پرس‌های کارخانه‌ای دیده می‌شود. اما در ماشین اتاق تعویض چنین چیزی دیده نمیشود و اگر هم به‌طور ساختگی این پرس‌ها وجود داشته باشند، کیفیت نسخه فابریک را ندارند.
معایب تعویض اتاق خودرو چیست؟
زمانی که خودرویی تصادف می‌کند و در حادثه‌ای به‌شدت مهیب آسیب می‌بیند، نیاز به تعمیرات زیادی پیدا می‌کند. بعد از اینکه اتاق چنین وسیله‌ای تعمیر می‌شود، دیگر هیچ‌گاه شبیه روزهای قبل کار نخواهد کرد. معایب تعویض اتاق خودرو زیاد است:
- اُفت کیفیت سواری خودرو
- کاهش شدید قیمت و ارزش خودرو (به‌ویژه خودروهای وارداتی خارجی)؛اتاق خودرویی که مونتاژ می‌شود، شامل قطعه‌های فرسوده و استوکی است. مشکلات زیادی هم برایش پیش می‌آید. مثلا کیلومترشمار ثبت‌شده با کارکرد حقیقی موتور همخوان نیست.
- فروش دشوار خودروی دست‌دوم با اتاق تعویض‌شده (اگر در هنگام فروش تعویضی‌بودن اتاقک قید نشود، مالک از نظر قانونی به دردسر خواهد افتاد.)
افت قیمت ماشین اتاق تعویض
افت قیمت ماشین اتاق تعویض از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که مالکان این خودروها تجربه می‌کنند. یکی از دلایلی که بسیاری از افراد تصادفی‌بودن خودرو را در هنگام فروش پنهان می‌کنند هم همین موضوع است.
خودرویی که اتاقش تعویض شده، کارایی و کیفیت سابق را ندارد. این وسیله با قطعات جدید و مونتاژی تازه دوباره می‌تواند به کارش ادامه بدهد. بدیهی است که قطعات جدید و مونتاژشدن آنها در کنار هم به کیفیت نسخه اولیه و اصلی خودرو نیست.
هم وسایل و تجهیزات تازه‌ای که در خودرو به‌کار گرفته می‌شود و هم کیفیت پایین عملیات بازسازی خودروست که از ایمنی و کارایی‌اش کم می‌کند. در نتیجه، افت قیمت ماشین اتاق تعویض بسیار بالاست. برای مثال، خودروی تصادفی که به‌طور کامل رنگ می‌شود و اتاقش تغییر می‌کند، بیش از ۶۰درصد افت قیمت نسبت به نمونه سالم و فابریک خودش پیدا خواهد کرد.
در آخر
با ماشین اتاق تعویض آشنا شدید. حالا باید در خرید خودروی دست‌دوم دقت بیشتری داشته باشید. از سوی دیگر، این را هم بدانید که عوضکردن اتاق خودرو پس از تصادف و آسیب‌های شدید واردشده به وسیله، دیگر نمی‌تواند به شما خودرویی با کیفیت مطلوب بدهد.
هم قطعات مونتاژی و هم عملیات تعویض بدنه خودرو نیازمند تخصص و امکانات بالا هستند. پس بعید است که نتیجه خوبی از تعویض اتاق خودرو به دست بیاورید. بنابراین، هم به‌عنوان مالک، بهتر است که چندان به‌دنبال تعویض اتاق نباشید و هم اگر قصد خرید دارید، حسابی حواستان را جمع کنید و به سراغ چنین ماشین‌هایی نروید.
